Arnarfell var hjáleiga frá Þingvöllum, sem hafði afnot af fellinu og spildu norðan þess við vatnið og var 
góð veiðijörð. Enn þá sést móa fyrir grjótgarði, sem var hlaðinn til að girða fellið af. Líklega hefur Fornasel verið sel frá Þingvallabænum. Hjáleigan var ekki stöðugt í ábúð. Árið 1934 fékk Matthías Einarsson, læknir, erfðafestuábúð þar og flutti til sín hreindýr frá Austurlandi en þau drápust öll.
Böðvarshóll er hóll austan Gjábakkastígs upp hraunið frá Vellankötlu. Þar er sagður hafa staðið samnefndur bær og undir hólnum sunnanverðum er fjárhústótt. Sé gengið þaðan beint upp brekkuna, er komið að gamla Þingvallahellinum eystri, þegar Nesjaey ber í Skeggja í Henglinum. Arnarfellsbóndinn hafði fé sitt í þessum helli, sem er víður, lágur og blautur.
Grímsstaðir. Suður af Svartagili, miðleiðis að Brúsastöðum, eru rústir eyðibýlis. Talið er, að Grímur hinn litli, sem fóstaði Hörð Grímkelsson, hetjuna úr Harðar sögu og Hólmverja.
Á Hrafnabjörgum. Norðvestan Hrafnabjarga er sagður hafa verið hálf- eða þriðjungskirkjustaður, sem er ólíklegur kirkjustaður vegna vatnsleysis á þessum slóðum.
Hrauntún var sunnan Sleðaáss. Halldór Jónsson reisti þar bú 1830 á rústum kots, sem talið er hafa farið í eyði í fyrri plágunni. Þarna bjuggu þrjár kynslóðir til 1934. Óglöggt sést til rústa Litla-Hrauntúns austur af Víðivöllum og Stóragili í Ármannsfelli.
Skógarkot. Greinilegar rústir þessa býlis sjást undir Sjónarhóli austan Þingvallabæjarins. Stígur liggur þangað úr Vallakrók hjá Furulundi og gamli vegurinn yfir hraunið lá sunnan túns Skógarkots. Vatn þraut oft í brunninum í túninu. Þarna var búið til 1936.
Hallshellir, 60 m langur og 20 m breiður með tveimur afhellum, var nefndur eftir enska rithöfundinum Hall Caine, sem kannaði hann ásamt Birni M. Ólsen og Jóni Stefánssyni. Hellirinn fannst 1903 og í honum eru þrír hlaðnir grjótgarðar.
Vatnskot stóð utan við Vellankötlu á vatnsbakkanum í landþrengslum. Ábúendur lifðu aðallega af veiði í vatninu. Símon D. Pétursson, smiður, og Jónína Sveinsdóttir settust þar að 1912 og bjuggu lengst allra í þjóðgarðinu, til 1966.
Þórhallastaðir. Rústir þessa bæjar eru undir Ölkofrahóli, suðaustan Skógarkots. Þar er brunnur og smátún. Ölkofradalur er djúp hraunkvos vestan hólsins. Þar er vatnsstæði, sem þornar í þurrkum. Ölkofri, öðru nafni Þórhallur sem seldi þingheimi bjór á sínum tíma og brenndi Goðaskóg, bjó þar. Talið er, að stóraplága hafi lagt Þórhallastaði í eyði og Skógarkot hafi byggzt eftir hana.
Hvað er betra enn að Ferðast og Fræðast !!!
