Íslenski ferðavefurinn

  • endursetja

Bræðratunga

braedratungukirkja

Bræðratunga er stórbýli og kirkjustaður í tungunni milli Hvítár og Tungufljóts í Biskupstungum. Miklar   starengjar fylgja bænum, Pollaengi við Tungufljót og Tunguey í Hvítá. Þar var kirkja, sem var helguð Andrési postula á katólskum tíma og útkirkja frá Torfastöðum til 1952, er sóknin var lögð undir Skálholt. Kirkjan, sem enn stendur var vígð 1911.

Landnáma segir Eyfröð hinn gamla hafa numið landi á milli Hvítár og Tungufljóts. Margir helztu höfðingjar landsins allt frá þjóðveldisöld og fram eftir öldum komu þar við sögu. Ásgrímur Elliðagrímsson, sem getið er í Njálssögu, bjó þar. Flosi Þórðarson frá Svínafelli í Öræfum kom líklega í heimsókn til hans, því að traðir niður að gömlu vaði á Hvítá heita enn þá Flosatraðir.

Um tíma bjó Gissur Þorvaldsson í Bræðratungu. Gísli Hákonarson (1583-1631), lögmaður bjó þar á fyrri hluta 16. aldar. Hann var talinn einhver vinsælasti veraldlegi höfðingi landsins og var tengdafaðir Þorláks Skúlasonar, biskups í Skálholti. Helga Magnúsdóttir, tengdadóttir hans, bjó þar lengi eftir að hún hafði misst mann sinn. Hún kom mikið við sögu Brynjólfs biskups Sveinssonar og dóttur hans, Ragnheiðar.

Hjónin Einar Þormóðsson og Jóhanna Einarsdóttir sátu bæinn á 17. öld. Þegar Einar lézt, varð mikill ágreiningur og málaferli út af erfðamálum og Jóhanna fluttist nauðug á bæ í grenndinni. Hún var svo skapstór, að hún fór á hverjum degi þangað, sem hún gat séð yfir Bræðratunguland og formælti jörðinni og eigendum hennar. Jafnvel eftir að hún var orðin karlæg lét hún ekki af þessu.

Magnús Sigurðsson (1651-1707) bjó í Bræðratungu á síðari hluta 17. aldar. Hann var mikill drykkjumaður, auðugur og á margan hátt vel gefinn. Hann varð óður við drykkju og kona hans, Þórdís Jónsdóttir, flúði frá honum til systur sinnar, biskupsfrúarinnar í Skálholti. Þá var Árni Magnússon, prófessor, í heimsókn í Skálholti, sem varð til þess, að hneykslanleg málaferli urðu milli hans og Magnúsar í Bræðratungu. Magnús hélt því fram, að Árni hefði fíflað konu sína.

Þarna var kominn efniviðurinn í skáldsögu Halldórs Kiljan Laxness „Hið ljósa man“(Íslandsklukkan). Magnús Gíslason (1704-1766), amtmaður, bjó um tíma í Bræðratungu. Hann stuðlaði mjög að ýmsum framförum, mikill ættjarðarvinur og skörungur.

Síðasi ábúandi Bræðratungu á okkar tímum var Sveinn Skúlason sem lést 14 mars 2007 sem setti svip á nútíma sögu á sveit sína og hina fornfrægu umgjörð Bræðratungu. Sveinn var að ýmsu líkur forfeðrum sínum með einstökum rausnarskap. Sveinn var kirkjuhaldari Í Bræðratungukirkju, sem er í Skálholtsprestakalli í Árnesprófastsdæmi. Þar var kirkja, sem var helguð Andrési postula á katólskum tíma og útkirkja frá Torfastöðum til 1952, er sóknin var lögð undir Skálholt. Kirkjan, sem enn stendur var vígð 1911 og er skoðunarverð.

Hvað er betra enn að Ferðast og Fræðast !!!

Myndasafn

Í grennd

Bræðratungukirkja
Bræðratungukirkja er í Skálholtsprestakalli í Árnesprófastsdæmi. Þar var kirkja, sem var helguð Andrési    á katólskum tíma og útkirkja frá Torfastöðu…
Flúðir, Ferðast og Fræðast
Flúðir er þéttbýliskjarni miðsvæðis í Hrunamannahreppi og þykir þar notalegt og fagurt. Litla-Laxá rennur í gegnum þorpið og mikill jarðhiti er á svæð…
Reykholt Biskupstungum, Ferðast og Fræðast
Saga staðarins hófst, þegar jarðhiti uppgötvaðist á fyrri hluta aldarinnar í landi Stóra-Fljóts. Barnaskóli með heimavist var reistur 1928. Um miðja ö…
Skálholt
Skálholt var miðja kirkjulegs- og veraldlegs valds um aldir auk þess að vera mennta- og meinnigarsetur.   biskup landsins, Ísleifur Gissurarson, setti…
Sögustaðir Suðurland
Ýmsir staðir tengdir sögu landshlutans Álfaskeið Álftaver Almenningar Alviðra Arnarbæli Áshildarmýri Ásólf…

Allar ábendingar eru velkomnar. Reynum að hafa staðreyndir eins réttar og mögulegt er.

Veldu landshluta

nat.is er upplýsinga- og ferðavefur um Ísland sem var stofnaður 1998.  Íslenska útgáfan er is.nat.is.    ( nat@nat.is )